Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Gijsbertje Alijda RoelofinaSpringer, geb. te Hilversum [nh] op 3 feb 1935, ovl. te Hilversum [nh] op 24 feb 1935.
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Wilhelmina Hermina SpringerWilhelmina HerminaSpringer, geb. te Brielle [zh] op 31 dec 1855, RK, ovl. te Amsterdam [nh] op 4 feb 1873.
Vader: WillemSpringer, zn. van WillemSpringer (timmerman, houtkoper (1817), aannemer van publieke bouwkundige werken) en Maria ElisabethDoetzen, geb. te Amsterdam [nh] op 8 mei 1815, EL, opzichter waterstaat; Gem. Adviseur in Bouwzaken Oud-Asst. Gemeente-Architect, ovl. te Amsterdam [nh] op 7 mrt 1907, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag', grafnr. 2-G-36 op 9 mrt 1907, tr. te Amsterdam [nh] op 4 jan 1849 (Reg.1 fol. 8v).
Moeder: Maria AnnaBijlager, dr. van Joannes LudovicusBijlager (schuitenvoerder) en Herminavan der Heide, geb. te Amsterdam [nh] op 23 feb 1824, RK, ovl. te Amsterdam [nh] in het Maria Paviljoen op 17 feb 1913, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag' grafnr. 2-G-36 op 19 feb 1913.
Dossier:
Jan LaurensJanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
Lijsbeth JansBruijns, dr. van Jan Bruijns en Barber Hendricks, ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 jul 1674 (getuigen: Dirck Gerrets en .. Bruijns).
Lijsbeth BruijnsLijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 jul 1674 (getuigen: Dirck Gerrets en .. Bruijns).
Vader: JanBruijns, geb. circa 1645, tr.
Moeder: BarberHendricks, geb. circa 1645.
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
Margrita LaurensMargritaLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 16 jun 1702 (getuigen: Dirk Frederiks en Brechje Jansen).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Engeltje LaurensEngeltjeLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 6 sep 1709 (getuigen: Janse Bruijn en Grietje Gerrets).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Laurens SpringerLaurens (Lourens)Springer (Laurens), ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 aug 1711 (getuigen: Hendrik Hijnies en Angenietje Jans), ovl. voor 1782.
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
MariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Uit dit huwelijk 10 kinderen:
naam
geb.
plaats
ovl.
plaats
oud
relatie
kinderen
1
Jan
~1739
Oostzaandam [nh]
†1782
Amsterdam [nh]
42
1
2
2
Maria
~1742
Oostzaandam [nh]
Amsterdam [nh]
0
0
3
Hendrik
~1744
Oostzaandam [nh]
†1750
Amsterdam [nh]
5
0
0
4
Joost
~1747
Oostzaandam [nh]
Amsterdam [nh]
0
0
5
Hendrik
~1749
Oostzaandam [nh]
†1810
Amsterdam [nh]
60
0
0
6
Elisabeth
~1751
Oostzaandam [nh]
†1760
Amsterdam [nh]
8
0
0
7
Anthoni
~1753
Oostzaandam [nh]
†1782
Amsterdam [nh]
28
1
2
8
Cornelis
~1756
Oostzaandam [nh]
Amsterdam [nh]
1
0
9
Elisabeth
~1759
Oostzaandam [nh]
Amsterdam [nh]
1
4
10
Alida
~1761
Oostzaandam [nh]
Amsterdam [nh]
0
0
Dossier:
Maria StoekeMariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Elisabeth SpringerElisabeth (Leijsje)Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 27 feb 1741, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 feb 1786 Elisabeth Springer wede Hendrik Felderhoff in de Brouwerstraat. [laat na] 6 k[inderen] (DTB 1183, p.91vo en p.92).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
otr. te Amsterdam [nh] op 15 apr 1763 met
HendrikFelderhoff (Velderhoff), zn. van N.N. Felderhoff en Christina Oland, geb. te Schermbeck [nw, Duitsland] in 1710, ovl. voor 1786, otr. (1) te Amsterdam [nh] op 21 dec 1742 met MariaRombouts, geb. vermoedelijk te Amsterdam [nh] in 1707, ovl. voor 15 apr 1763. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Uit dit huwelijk één dochter:
naam
geb.
plaats
ovl.
plaats
oud
relatie
kinderen
1
Christina
~1766
Schermbeck [nw, Duitsland]
0
0
Willem SpringerWillemSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 23 mrt 1746.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 13 aug 1747, ovl. voor 20 mei 1749.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Laurens SpringerLaurens [?] Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 2 aug 1744.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Amsterdam [nh] op 20 mei 1749 (getuigen: Louwerens Springer en Margareta Springer).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Ir. Jan FrederikSpringer, geb. circa 1908, employé Rijkswaterstaat.
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van Jan FredrikSpringer (spoorwegopzichter) en Janna Jakobavan der Est, geb. te Nijmegen [ge] op 13 mei 1877, NH, werktuigkundige, hoofdingenieur bij Werkspoor, ovl. te Amsterdam [nh] op 21 apr 1941, tr. te Amsterdam [nh] op 26 mei 1904 (Reg.16 fol. 38).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Wilhelmina Hermina SpringerWilhelmina HerminaSpringer, geb. te Brielle [zh] op 31 dec 1855, RK, ovl. te Amsterdam [nh] op 4 feb 1873.
Vader: WillemSpringer, zn. van WillemSpringer (timmerman, houtkoper (1817), aannemer van publieke bouwkundige werken) en Maria ElisabethDoetzen, geb. te Amsterdam [nh] op 8 mei 1815, EL, opzichter waterstaat; Gem. Adviseur in Bouwzaken Oud-Asst. Gemeente-Architect, ovl. te Amsterdam [nh] op 7 mrt 1907, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag', grafnr. 2-G-36 op 9 mrt 1907, tr. te Amsterdam [nh] op 4 jan 1849 (Reg.1 fol. 8v).
Moeder: Maria AnnaBijlager, dr. van Joannes LudovicusBijlager (schuitenvoerder) en Herminavan der Heide, geb. te Amsterdam [nh] op 23 feb 1824, RK, ovl. te Amsterdam [nh] in het Maria Paviljoen op 17 feb 1913, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag' grafnr. 2-G-36 op 19 feb 1913.
Dossier:
Jan LaurensJanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
Margrita LaurensMargritaLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 16 jun 1702 (getuigen: Dirk Frederiks en Brechje Jansen).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Engeltje LaurensEngeltjeLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 6 sep 1709 (getuigen: Janse Bruijn en Grietje Gerrets).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Laurens SpringerLaurens (Lourens)Springer (Laurens), ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 aug 1711 (getuigen: Hendrik Hijnies en Angenietje Jans), ovl. voor 1782.
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
MariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Maria StoekeMariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Elisabeth SpringerElisabeth (Leijsje)Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 27 feb 1741, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 feb 1786 Elisabeth Springer wede Hendrik Felderhoff in de Brouwerstraat. [laat na] 6 k[inderen] (DTB 1183, p.91vo en p.92).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
otr. te Amsterdam [nh] op 15 apr 1763 met
HendrikFelderhoff (Velderhoff), zn. van N.N.Felderhoff en ChristinaOland, geb. te Schermbeck [nw, Duitsland] in 1710, ovl. voor 1786, otr. (1) te Amsterdam [nh] op 21 dec 1742 met MariaRombouts, geb. vermoedelijk te Amsterdam [nh] in 1707, ovl. voor 15 apr 1763. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Willem SpringerWillemSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 23 mrt 1746.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 13 aug 1747, ovl. voor 20 mei 1749.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Laurens SpringerLaurens [?] Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 2 aug 1744.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Amsterdam [nh] op 20 mei 1749 (getuigen: Louwerens Springer en Margareta Springer).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van Jan FredrikSpringer (spoorwegopzichter) en Janna Jakobavan der Est, geb. te Nijmegen [ge] op 13 mei 1877, NH, werktuigkundige, hoofdingenieur bij Werkspoor, ovl. te Amsterdam [nh] op 21 apr 1941, tr. te Amsterdam [nh] op 26 mei 1904 (Reg.16 fol. 38).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Wilhelmina Hermina SpringerWilhelmina HerminaSpringer, geb. te Brielle [zh] op 31 dec 1855, RK, ovl. te Amsterdam [nh] op 4 feb 1873.
Vader: WillemSpringer, zn. van WillemSpringer (timmerman, houtkoper (1817), aannemer van publieke bouwkundige werken) en Maria ElisabethDoetzen, geb. te Amsterdam [nh] op 8 mei 1815, EL, opzichter waterstaat; Gem. Adviseur in Bouwzaken Oud-Asst. Gemeente-Architect, ovl. te Amsterdam [nh] op 7 mrt 1907, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag', grafnr. 2-G-36 op 9 mrt 1907, tr. te Amsterdam [nh] op 4 jan 1849 (Reg.1 fol. 8v).
Moeder: Maria AnnaBijlager, dr. van Joannes LudovicusBijlager (schuitenvoerder) en Herminavan der Heide, geb. te Amsterdam [nh] op 23 feb 1824, RK, ovl. te Amsterdam [nh] in het Maria Paviljoen op 17 feb 1913, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag' grafnr. 2-G-36 op 19 feb 1913.
Dossier:
Jan LaurensJanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
Margrita LaurensMargritaLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 16 jun 1702 (getuigen: Dirk Frederiks en Brechje Jansen).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Engeltje LaurensEngeltjeLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 6 sep 1709 (getuigen: Janse Bruijn en Grietje Gerrets).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Laurens SpringerLaurens (Lourens)Springer (Laurens), ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 aug 1711 (getuigen: Hendrik Hijnies en Angenietje Jans), ovl. voor 1782.
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
MariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Maria StoekeMariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Elisabeth SpringerElisabeth (Leijsje)Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 27 feb 1741, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 feb 1786 Elisabeth Springer wede Hendrik Felderhoff in de Brouwerstraat. [laat na] 6 k[inderen] (DTB 1183, p.91vo en p.92).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
otr. te Amsterdam [nh] op 15 apr 1763 met
HendrikFelderhoff (Velderhoff), zn. van N.N.Felderhoff en ChristinaOland, geb. te Schermbeck [nw, Duitsland] in 1710, ovl. voor 1786, otr. (1) te Amsterdam [nh] op 21 dec 1742 met MariaRombouts, geb. vermoedelijk te Amsterdam [nh] in 1707, ovl. voor 15 apr 1763. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Willem SpringerWillemSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 23 mrt 1746.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 13 aug 1747, ovl. voor 20 mei 1749.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Laurens SpringerLaurens [?] Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 2 aug 1744.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Amsterdam [nh] op 20 mei 1749 (getuigen: Louwerens Springer en Margareta Springer).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van Jan FredrikSpringer (spoorwegopzichter) en Janna Jakobavan der Est, geb. te Nijmegen [ge] op 13 mei 1877, NH, werktuigkundige, hoofdingenieur bij Werkspoor, ovl. te Amsterdam [nh] op 21 apr 1941, tr. te Amsterdam [nh] op 26 mei 1904 (Reg.16 fol. 38).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van HendrikSpringer (boekverkoper) en Anna Margaretha MariaAmesz, geb. te Amsterdam [nh] in 1894, spoorwegbeambte, ovl. te Hilversum [nh] op 22 okt 1972, begr. te Hilversum [nh] Begraafplaats 'Bosdrift', tr. te Hilversum [nh] op 21 jun 1916 (akte nr. 120).
Wilhelmina Hermina SpringerWilhelmina HerminaSpringer, geb. te Brielle [zh] op 31 dec 1855, RK, ovl. te Amsterdam [nh] op 4 feb 1873.
Vader: WillemSpringer, zn. van WillemSpringer (timmerman, houtkoper (1817), aannemer van publieke bouwkundige werken) en Maria ElisabethDoetzen, geb. te Amsterdam [nh] op 8 mei 1815, EL, opzichter waterstaat; Gem. Adviseur in Bouwzaken Oud-Asst. Gemeente-Architect, ovl. te Amsterdam [nh] op 7 mrt 1907, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag', grafnr. 2-G-36 op 9 mrt 1907, tr. te Amsterdam [nh] op 4 jan 1849 (Reg.1 fol. 8v).
Moeder: Maria AnnaBijlager, dr. van Joannes LudovicusBijlager (schuitenvoerder) en Herminavan der Heide, geb. te Amsterdam [nh] op 23 feb 1824, RK, ovl. te Amsterdam [nh] in het Maria Paviljoen op 17 feb 1913, begr. te Amsterdam [nh] op begraafplaats 'Huis te Vraag' grafnr. 2-G-36 op 19 feb 1913.
Dossier:
Jan LaurensJanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699 met
JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64).
Opmerkingen JanLaurens. otr.JPG/GDPim$]Tönder2.jpg/GDPim$]. Bron: Kamper Almanak 1968. De familie Springer en haar relatie tot Kampen. Dr. J.H. A. Ringeling. par .1 De beroepskeuze der oudere generaties. Wanneer de 24-jarige varensman Jan Laurens uit Tonderen 1) het anker in Amsterdam laat vallen en er op 8 november 1699 (ondertrouw ibidem 23 oktober 1699 D.T.B. 701, pagina 280) in het huwelijk treedt met Lijsbeth Jans, Luthers gedoopt te Amsterdam op 25 juli 1674, jongste dochter van de poorter Jan Bruijns en van Barber Hendricks, is het met zijn zeemansbestaan ten einde. Op 13 april 1700 wordt ook hij poorter van Amsterdam en omgeschoold in het kuipersberoep van wijlen zijn schoonvader. Het echtpaar laat vier kinderen in de Lutherse Kerk dopen: Margrita op 6 juni 1702, Engeltje op 6 september 1709, Laurens op 25 augustus 1711 en tenslotte Jan op 4 juni 1713. De beide zonen worden tot kuiper opgeleid. Ter gelegenheid van Laurens ondertrouw met de Oostzaanse Maria Stoeke te Amsterdam op 5 december 1738 (D.T.B. 723, pagina 426) doet de naam Springer zijn intrede. Of er tussen naamgeving en beroep enige relatie bestaat laat zich niet met zekerheid bewijzen 2). Op 10 februari 1739 verkrijgt Laurens Springer (1711-1781) het poorterschap. In 1742 woont hij als kuiper op de Nieuwe Zijds Voorburgwal en wordt zijn jaarlijks inkomen op f 800, geschat 3). Laurens zonen Jan Springer (1739-1800), Hendrik Springer (1749-1810) en Anthoni Springer (1753-± 1782) zuIlen zich later onderscheidelijk als kuiper en scheepstimmerlieden in de hoofdstad vestigen. Van Laurens broeder Jan Springer (1713-±1750) - ook zijn achternaam wordt voor het eerst vermeld bij zijn ondertrouw op 5 mei 1740 (D.T.B. 724, pagina 450) - zijn de gegevens vrij spaarzaam. Op laatst vermeld tijdstip woont de bruidegom in Medemblik, terwijl de bruid Jannetje Bierdrager (1710-1782), weduwe van Hendrik Coertse 4), op het Haarlemmerplein te Amsterdam domicilieert. Het tijdstip van de huwelijkssluiting zelf ten stadhuize blijft helaas in nevelen gehuld. Over de duur van het verblijf van het echtpaar Springer-Bierdrager te Medemblik geeft ons het doopboek der Lutherse Gemeente aldaar 5) de benodigde informatie: Achtereenvolgens worden er door de predikant Jan Frederik Broens de onderstaande kinderen gedoopt: Leysje op 27 februari 1741, Jan op 28 oktober 1742, Willem op 23 maart 1746 en Hendrik op 13 augustus 1747. Beurtelings treden de tantes Margrita en Engeltje Springer als dooppeet op. Bij de doopplechtigheid op 2 augustus 1744 fungeren echter Oom Laurens Springer en zijn echtgenote als peetoom en peet. Vermoedelijk heeft deze wijziging van het vertrouwde patroon predikant Broens enigszins van zijn stuk gebracht, zodat hij verzuimt de naam van de dopeling aan het papier toe te vertrouwen. Wij zullen echter weI niet ver naast de waarheid zijn, wanneer we veronderstellen, dat zijn naam Laurens geweest zal zijn! Tenslotte wordt op 10 mei 1749 nogmaals een Hendrik Springer gedoopt, maar nu in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Vermoedelijk is het gezin Springer omstreeks deze tijd naar de hoofdstad teruggekeerd. Het beroep van Jan Springer wordt ons onthuld in een acte van 1 december 1745, verleden voor notaris Thomas van Galen te Medemblik 6), waar hij als meesterkuiper geboekt staat. In de Amsterdamse poorterboeken zoeken wij zijn naam tevergeefs. Mogelijkerwijs heeft een vrij spoedige dood een dergelijke inschrijving overbodig gemaakt 7). Van de leden der derde generatie Springer zullen wij het spoor van Jan Springer (1742-1788) moeten volgen. Op 16 oktober 1767 ondertrouwt hij te Amsterdam met Engeltje Pietersen (1741-1809), dochter van de kuiper Jan Pietersz, afkomstig uit Ditmarse 8) en Poorter van Amsterdam sinds 14 juli 1734 en van Magteld Slootmans. Vanwege hun Lutherse religie wordt hun huwelijk op 1 november 1767 ten stadhuize voltrokken. Vermeldenswaard is, dat de bruid in de Baanbrugsteeg woont waar de bruidegom op 18 januari 1774 voor de somma van f 1350,- aan de Noord-Westzijde van Hendrik van Reest een huis in eigendom weet te verkrijgen 9). Overigens wordt de voor de hand liggende veronderstelling, dat ook deze Jan Springer het beroep van kuiper als broodwinning zal hebben gekozen, niet bewaarheid. Bij de verwerving van het poorterschap op 2 augustus 1768 staat hij als huistimmerman te boek. Als hij twintig jaar later op 20 februari 1788 te Amsterdam overlijdt, heeft nog geen van zijn zes kinderen de plaats van bestemming in het maatschappelijk bestel bereikt. Vandaar dat zijn weduwe het bedrijf, wellicht noodgedwongen, voortzet, zoals uit een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 1 maart 1788 No. 27 blijkt 10). Zijn twee zonen Jan Springer (1773-1818) en Willem Springer (1778-1857) zuIlen er hun opleiding tot timmerman wel grondig hebben ontvangen, wellicht later nog geassisteerd door een tweetal zwagers, die eveneens de hamer hanteerden. Hoelang het bedrijf ter plaatse is blijven bestaan, is onzeker; in ieder geval trouwt Willem Springer nog in 1803 vanuit de Baanbrugsteeg, doch wanneer zijn moeder op 12 augustus 1809 overlijdt, woont zij in de Runstraat en is haar jongste zoon juist naar het Spui verhuisd. Van de verdere Ioopbaan van Jan Springer Jr. weten wij weinig of niets. Hij overlijdt te Amsterdam in het Buitengasthuis op 24 september 1818, waarbij als beroep timmerman vermeld staat. Het feit, dat zijn weduwe Dirkje Wijsenbach op 12 augustus 1833 eveneens in het Buitengasthuis overlijdt en er als werkster inwonend is, doet veronderstellen, dat hij als onderhoudstimmerman in loondienst is geweest. Bronnen en aantekeningen:. 1) Tonder (Tondern, Tonderen): Deel van en stad in Zuid-West Jutland op de hoogte van het eiland Sylt. In de 17de en het eerste deel van de 18de eeuw emigreerde een aanzienlijk aantal personen, merendeels varenslieden, uit deze streek naar Amsterdam. 2) Indien bewezen zou kunnen worden, dat de omgeschoolde kuiper Jan Laurens voordien in de haringvisserij werkzaam was geweest, zou een relatie tussen de naam Springer en het kuipersberoep een mate van waarschijnlijkheid bezitten. In de haringpakkerij staan de werkzaamheden van de (natte) kuiper en de springer als controleur op de pakkers dicht bij elkaar. In de Rotterdamse Ordonnantie op het Pakken van den Haring van 1719, verschenen aldaar bij Pieter van Waasberge, vinden wij onder meer vermeld, dat zij dezelfde eed in handen van de Heren Burgemeesteren afleggen. In de achternaam Springer, die wij bij de zonen van Jan Laurens geregistreerd vinden, zou dan een oudere bijnaam voor de uit de visserij afkomstige vader verdisconteerd kunnen zijn. 3) W. F. H. Oldewelt: "Kohier van de personeele quotisatie te Amsterdam over het jaar 1742" Amsterdam 1945. Deel II, pagina 142 no. 2499. 4) Amsterdam DTB 720, pagina 185: Ondertrouw 8 januari 1734: Hendrik Coertse, oud 25 jaar, van de Goudsbloemgracht en Jannetje Bierdrager, oud 23 jaar, wonende in de Wagenstraat,. 5) Rijks Archief Noord-Holland: DTB no. 379 A. 6) Notarieel Archief Noord-Holland no. 3261. 7) Zowel op 13 augustus 1749 als op 5 juli 1750 wordt op het Karthuizerkerkhof te Amsterdam een Jan Springer begraven. DTB no 1178 folio 172 en 219. 8) Ditmarschen, landstreek in West-Holstein. 9) Gerneente-archief Amsterdam: register van kwijtscheldingT 6, pagina 69 verso. 10) De weduwe Jan Springer, meester timmerman, woond in de Baanbrugsteeg te Amsterdam, adverteerd, dat zij de affairen van haar overledenen man zal blijven continueeren, zoo weI in het huistimmeren als het maken van harpen en builen, ook aIle soorten van bakkersgereedschappen.Verzoekt vriendelijk ieder gunst en recommandatie. Tönder.JPG/GDPim$].
Margrita LaurensMargritaLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 16 jun 1702 (getuigen: Dirk Frederiks en Brechje Jansen).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Engeltje LaurensEngeltjeLaurens, ged. EL te Amsterdam [nh] op 6 sep 1709 (getuigen: Janse Bruijn en Grietje Gerrets).
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
Laurens SpringerLaurens (Lourens)Springer (Laurens), ged. EL te Amsterdam [nh] op 25 aug 1711 (getuigen: Hendrik Hijnies en Angenietje Jans), ovl. voor 1782.
Vader: JanLaurens (Lourensz), geb. te Tønder [jy, Denemarken] circa 1668, zeeman, later kuiper, begr. te Amsterdam [nh] Westerkerkhof op 19 jan 1719 (DTB 1112, p.63vo en p.64), otr. te Amsterdam [nh] op 23 okt 1699, kerk.huw. (EL) te Amsterdam [nh] op 8 nov 1699.
MariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Maria StoekeMariaStoeke (Stoers), geb. te Oostzaandam [nh] circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 jan 1775 Maria Stoeke huisvrouw van Lourens Springer in de Tuijnstraat (DTB 1182, p.45vo en p.46).
Elisabeth SpringerElisabeth (Leijsje)Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 27 feb 1741, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 19 feb 1786 Elisabeth Springer wede Hendrik Felderhoff in de Brouwerstraat. [laat na] 6 k[inderen] (DTB 1183, p.91vo en p.92).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
otr. te Amsterdam [nh] op 15 apr 1763 met
HendrikFelderhoff (Velderhoff), zn. van N.N.Felderhoff en ChristinaOland, geb. te Schermbeck [nw, Duitsland] in 1710, ovl. voor 1786, otr. (1) te Amsterdam [nh] op 21 dec 1742 met MariaRombouts, geb. vermoedelijk te Amsterdam [nh] in 1707, ovl. voor 15 apr 1763. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Willem SpringerWillemSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 23 mrt 1746.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Medemblik [nh] op 13 aug 1747, ovl. voor 20 mei 1749.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Laurens SpringerLaurens [?] Springer, ged. EL te Medemblik [nh] op 2 aug 1744.
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Hendrik SpringerHendrikSpringer, ged. EL te Amsterdam [nh] op 20 mei 1749 (getuigen: Louwerens Springer en Margareta Springer).
Vader: JanSpringer (Laurens), zn. van JanLaurens (zeeman, later kuiper) en Lijsbeth JansBruijns, ged. EL te Amsterdam [nh] op 4 jun 1713 (getuigen: Dirk Fredriks en Bregje Jans), mr. kuiper, begr. te Amsterdam [nh] kathuizer kerkhof op 13 aug 1749 Jan Springer op de Anjeliersgracht N.Z. voorbij de Karthuijsers dwars straat 1 baar 14 R, laat 4 kind (DTB 1178, p.172vo), otr. te Amsterdam [nh] op 5 mei 1740.
Moeder: JannetjeBierdrager, geb. circa 1715, begr. te Amsterdam [nh] Karthuizer Kerkhof op 21 apr 1782 Jannetje Bierdrager wede Jan Springer in de Baanbrugsteeg (DTB 1183, p.44vo en p.45), tr. (1) met HendrikCoertse. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Vader: Jan CornelisSpringer, zn. van Jan FredrikSpringer (spoorwegopzichter) en Janna Jakobavan der Est, geb. te Nijmegen [ge] op 13 mei 1877, NH, werktuigkundige, hoofdingenieur bij Werkspoor, ovl. te Amsterdam [nh] op 21 apr 1941, tr. te Amsterdam [nh] op 26 mei 1904 (Reg.16 fol. 38).